Kompostowanie w ogrodzie. Jak zacząć? Co warto wiedzieć?

Wiesz, że odpady organiczne mogą stać się skarbem dla Twojego ogrodu? Czytaj dalej i przekonaj się, że proste działania mogą przynieść niezwykłe korzyści.

Kompostowanie to magiczny proces, który pozwala przekształcić resztki z kuchni i ogrodu w czarne złoto - pełen składników odżywczych kompost, który jest idealny dla twojej gleby. Jednak uważaj! Nie wszystko złoto, co się świeci, a nie wszystko kompostowalne, co organiczne. W tym artykule podpowiemy, co warto, a czego nie wolno kompostować.

O tym, czym jest kompost, pisaliśmy już we wcześniejszym artykule: Poszukujesz najlepszego nawozu? Znajdziesz go w ogrodzie! W tym wpisie skupimy się na dwóch rzeczach: po pierwsze - jak rozpocząć swoją przygodę z kompostowaniem, a po drugie - co może, a co nie powinno trafiać do przydomowego kompostownika.

Jak zacząć kompostowanie w ogrodzie?

Początek przygody z kompostownikiem jest prostszy, niż mogłoby się wydawać. Pierwszą rzeczą, którą musisz zrobić, jest wybór odpowiedniego miejsca, które powinno być::

• łatwo dostępne (to sprzyja regularnemu wynoszeniu odpadków),
• niewidoczne lub nieco schowane (sama konstrukcja kompostownika nie zawsze jest atrakcyjna i może zaburzyć estetykę Twojego ogrodu).

Kolejnym krokiem jest wybór samego kompostownika. Możesz zdecydować się na produkt gotowy, dostępny w sklepach ogrodniczych lub marketach budowlanych - takie kompostowniki są wykonane z tworzywa sztucznego i mają odpowiednie otwory wentylacyjne, które stwarzają dogodne warunki kompostowania. 

Jeśli chcesz spróbować swoich sił i własnoręcznie zbudować zbiornik na kompost, pamiętaj o zapewnieniu kompostowanemu materiałowi odpowiedniej wentylacji i łatwym dostępie (byś później nie musiał wyczyniać cyrkowych wygibasów). 

Niezależnie od tego, jaki kompostownik wybierzesz, kluczem jest jego regularne zasilanie (dodawanie odpadów organicznych) i utrzymanie odpowiednich warunków do ich rozkładu (optymalnej wilgotności, odpowiednio wysokiej temperaturze, dostępie do tlenu, zróżnicowaniu kompostowanych materiałów - wrócimy do nich w dalszej części artykułu).

Co kompostować, a czego nie?

Jak wspomnieliśmy na początku, nie wszystko, co organiczne, powinniśmy kompostować. Do zbiornika z rozkładającym się materiałem nie powinny trafić:

• resztki mięs i ryb, produkty mleczne i tłuszcze - innymi słowy: produkty odzwierzęce - ich rozkład przyczynia się do wytwarzania szkodliwych drobnoustrojów, nieprzyjemnie pachną w trakcie rozkładu i przyciągają szkodniki, np. szczury,
• warzywa i resztki gotowane w mięsnym wywarze - z tego samego powodu,
• skórki z cytrusów kupowanych w marketach - pokryte są warstwą konserwantów i mogą zawierać inne szkodliwe substancje użyte do ochrony roślin,
• chwasty, które zdążyły wytworzyć nasiona - te najprawdopodobniej nie ulegną rozkładowi w czasie kompostowania, a z pewnością wykiełkują po użyciu nawozu,
• rośliny i ich części zainfekowane przez choroby lub zaatakowane przez szkodniki - mogą one przetrwać proces kompostowania i rozprzestrzenić się na zdrowych roślinach,
• elementy impregnowanego czy pomalowanego drewna,
• zadrukowany papier (ze względu na chemiczne barwniki) i powlekana tektura,
• skażone, zanieczyszczone odpadki - na przykład rośliny rosnące przy ruchliwych drogach albo pryskane chemikaliami,
• ludzkie i zwierzęce odchody oraz ściółki z klatek zwierząt - mogą znajdować się w nich patogeny, których nie niweluje proces kompostowania. 

Wiesz już, czego nie wolno wrzucać do kompostownika. Abyś nie miał wątpliwości (a po tak sporej liście zakazów może wydawać się to trudne), przedstawimy Ci teraz, co MOŻESZ i powinieneś kompostować, by Twój nawóz był bogaty w drogocenne składniki. Oto lista:

• suche liście,
• skoszona trawa (zdrowa - bez pleśni i bez chwastów),
• zaschnięte części roślin,
• resztki warzyw i owoców,
• fusy z herbaty i kawy (zawierają cenne składniki mineralne),
• naturalne, papierowe filtry z kawy,
• popiół z kominka,
• niezadrukowany papier,
• zużyta ziemia z doniczek,
• skorupki z jajek (wyjątek od reguły, jeśli chodzi o materiały pochodzenia zwierzęcego).

Doskonałym materiałem na kompost są także rozdrobnione gałęzie i fragmenty kory. Jak się z nimi uporać, by proces kompostowania nie zajmował zbyt dużo czasu? 

Odpowiedzią na to pytanie jest rozdrabniacz Bio Master 2200, który w mig przerobi ogrodowe odpady na ściółkę czy wsad zasilający kompost. Bez problemu poradzi sobie z gałęziami o grubości do 40 mm, a pojemny 50-litrowy worek ułatwia zebranie rozdrobnionych elementów bez zbędnego bałaganu i wysypanie ich wprost do kompostownika!

Potrzebujesz większej mocy? Postaw na rozdrabniacz Bio Silent 2500 o mocy silnika 2500 W! Jego rolkowy system tnący umożliwia regulację grubości rozdrabniania, co umożliwia przerobienie odpadków zarówno na ściółkę, jak i kompost. Co ciekawe - poziom hałasu to jedynie 97 dB(A).

Przerobienie odpadów ogrodowych w kompost - kuszące, prawda? A na naszym blogu znajdziecie także propozycję na… przygotowanie kompostu z choinki! 

Proces kompostowania - co warto o nim wiedzieć?

Aby proces kompostowania przebiegał poprawnie i szybko, wymaga odpowiednich warunków środowiskowych. Pielęgnując swój przydomowy kompostownik, powinieneś zwrócić uwagę na kilka czynników.

Bilans węgla i azotu 

W idealnych proporcjach wynosi 30:1 - utrzymasz go, stosując różnorodne materiały. Te bogate w węgiel są np. liście, gałęzie czy papier. Źródłem azotu są na przykład resztki kuchenne czy trawa.

Wilgotność

Kompost powinien być wilgotny, ale nie mokry. Optymalna wilgotność to między 50 a 60%. Jeśli kompost jest zbyt suchy, proces kompostowania zwolni, ale jeśli jest zbyt mokry, może to prowadzić do gnicia i nieprzyjemnych zapachów.

Temperatura 

utrzymanie właściwego temperatury jest kluczem do szybkiego kompostowania. Kompostownik powinien się nagrzewać do około 40-70°C, co pomaga przyspieszyć rozkład i zabić nasiona chwastów oraz patogeny. Jeśli kompostownik jest zbyt zimny, dodaj więcej materiałów bogatych w azot i upewnij się, że jest odpowiednio wilgotny.

Tlen

Mikroorganizmy odpowiedzialne za rozkład materiałów w kompostowniku potrzebują tlenu. Kompostownik powinien mieć dobre otwory wentylacyjne, a kompost powinien być regularnie mieszany lub przewracany. Jeśli nie masz możliwości częstego mieszania, możesz dodać materiały, które pomagają w przewietrzaniu, takie jak siano, gałęzie czy kawałki kartonu.

Gdzie wykorzystać kompost jako nawóz?

Kompost to uniwersalny dodatek do gleby. Możesz go stosować praktycznie wszędzie - na przykład dodawać do gleby w trakcie sadzenia roślin, sypać na powierzchnię jako mulcz, a nawet używać jako składnik gleby roślin doniczkowych. Stosowanie takiego naturalnego nawozu ma wiele korzyści - zwiększa obfitość plonów, wzmacnia rośliny, poprawia strukturę gleby i pomaga jej w zatrzymywaniu wody.

Jak widzisz, kompostowanie to naprawdę doskonała praktyka (zarówno z punktu ekologicznego, jak i ogrodniczego, a nawet ekonomicznego!) dla każdego ogrodnika, który tylko ma ku temu możliwości. Pozwala zredukować ilość generowanych odpadów, a jednocześnie stworzyć wartościowy nawóz dla ogrodu. Na początku może wydawać się skomplikowane, ale z pewnością szybko przekonasz się, że jest naprawdę łatwe! 

Odwiedź blog STIGA i poznaj tajniki pielęgnacji ogrodu!