Owadzi hotel – wszystko, co warto o nim wiedzieć

Ogród

Wycinka lasów, pestycydy oraz monokulturowe uprawy, spowodowały, że populacje zapylaczy kurczą się i zanikają. Aby przetrwać w niekorzystnym środowisku, potrzebują pomocy człowieka. Współczesne ogrody, w których królują przycięte trawniki, nie zapewniają odpowiednich warunków życia. Rozwiązaniem tego problemu są tzw. hotele dla owadów, czyli całoroczne azyle przystosowane do ich potrzeb.

Siedliska dla owadów – rola w przyrodzie

Rola zapylaczy w ekosystemie jest trudna do przecenienia. To właśnie dzięki nim następuje zapylenie krzyżowe, wskutek czego rośliny zawiązują owoce i nasiona. Bez udziału tych owadów wyginą drzewa, redukujące dwutlenek węgla w atmosferze, a wiele roślin przestanie owocować. Warto przy tym zaznaczyć, że zapylacze odpowiadają za produkcję 1/3 żywności, co sprawia, że są niezwykle istotne dla rolnictwa i branży spożywczej.

Owadzi hotel – kto w nim mieszka?

Hotel dla owadów to przestrzeń, która może być zasiedlona przez różne gatunki insektów m.in.

Dzikie pszczoły – pomimo że nie są to pszczoły miodne, ich obecność w ekosystemie jest bardzo ważna. Samotnice zapylają ogromne ilości kwiatów – są znacznie bardziej efektywne niż gatunki miodne. Zimują zazwyczaj w drewnianych otworach, słomie oraz łodygach roślin.
Motyle – spędzają zimę w wąskich szczelinach hotelu. Przenoszą wprawdzie mniej pyłków niż samotnice, niemniej niektóre gatunki nocne, takie jak ćmy, są nieocenionymi zapylaczami. Kiedy inne owady pozostają nieaktywne, one zapylają kwiaty mirabilitu oraz innych roślin kwitnących nocą.
Biedronki – wrogowie mszyc, czerwców, muchówek oraz innych szkodników. Pożyteczna biedronka nie tylko tępi dorosłe insekty, ale także zjada ich jaja. Idealnym siedliskiem dla nich jest ciche miejsce wyściełane opadłymi liśćmi lub korą.
Trzmiele – pszczołowate zapylają rośliny, do których pszczoły miodne i samotnice nie mają dostępu. Zaczynają być aktywne już w temperaturze 10 stopni Celsjusza.
Złotooki – jedna para złotooka opalowego w ciągu 2–3 tygodni potrafi zjeść nawet do 1500 mszyc. To niezwykle pożyteczne owady, które wraz ze skorkami i biedronkami zostały zaklasyfikowane do grona owadzich służb sanitarnych. Ich przysmakiem są szkodniki roślin m.in. mszyce, miodówki, czerwce oraz przędziorki.

Jakie materiały wykorzystać do hoteli dla owadów?

W dawnych czasach funkcję owadzich hoteli pełniły strzechy domów oraz wolne przestrzenie między cegłami. Współczesne materiały budowlane, których szczeliny wypełniane są warstwą termoizolacji, nie dają jednak możliwości tworzenia naturalnych siedlisk. Schroniska dla owadów to sposób na zapewnienie insektom miejsca do życia. Materiałami, wykorzystywanymi do ich budowy, są zazwyczaj drewno (w tym pnie i gałęzie), suche kamienie, cegły, stare kafle. Do ich wypełnienia wykorzystuje się zazwyczaj słomę, związane w pęki pędy bambusa i trzcin, kępki suchej trawy oraz wióry drzewne, fragmenty kory.

Jeżeli chodzi o lokalizację, owadzie hotele należy stawiać w miejscu ciepłym i osłoniętym od wiatru, np. przy południowej ścianie lub w pobliżu krzewów liściastych w żywopłocie.

Jak zbudować owadzi hotel w ogrodzie?

Wbrew pozorom hotel dla owadów nie musi mieć formy obiektu z daszkiem. Do stworzenia prostego schronienia wystarczą ocynkowane wiaderko i wydrążone tyczki lub puste łodygi przewiązane słomą. Wnętrze wiadra wykłada się pęczkiem tyczek, przycinając je w taki sposób, aby nie zgnieść końców. Aby całość była stabilna, należy posmarować dno silikonem akwariowym i umieścić wcześniej przygotowany pęczek.

Innym sposobem na zapewnienie owadom bezpiecznego schronienia jest zebranie pustych łodyg roślin w snopek i przywiązanie do ogrodzenia (najlepiej w ustronnym miejscu). Właściciele posesji, którym zależy na połączeniu funkcjonalności i estetyki, mogą zainwestować w wysuszony plaster drewna, np. bukowego lub dębowego, który po nawierceniu wystarczy zawiesić na uchwytach. Ważne, aby powierzchnia deski była dobrze oczyszczona i zeszlifowana.

Bibliografia:

Garczyńska, M., & Kostecka, J. (2015). Pszczoły ważne dla zdrowia ekosystemów i człowieka-wybrane argumenty.
Ziemiański, M., & Klimczak, A. (2018). Hotele dla owadów-dobra praktyka czy wielka pomyłka?. Kosmos, 67(2), 287-298.
Zientek-Varga, J. (2014). Hotele dla dzikich zapylaczy. Aura, (05).