Trawnik po zimie: 10 najważniejszych prac pielęgnacyjnych

W trakcie zimy, szczególnie wskutek gwałtownie zmieniającej się aury, trawnik z reguły zostaje mocno uszkodzony. Przywrócić go do dobrej kondycji może szereg zabiegów pielęgnacyjnych wykonanych we właściwej kolejności. Na czym polega regeneracja trawnika i w jaki sposób poprawnie ją przeprowadzić?

Mroźna i śnieżna zima pozostawia po sobie wiele śladów, m.in.: zniszczony trawnik. Darń zostaje osłabiona przede wszystkim wskutek: wahań temperatury oraz nikłej odporności na działanie patogenów chorobotwórczych i szkodników.

Długo utrzymujące się anomalie pogodowe prowadzą do naprzemiennego zamarzania i odmarzania wody, która w dużych ilościach gromadzi się pod powierzchnią darni. Ta w rezultacie unosi się, a następnie odrywa od warstwy korzeniowej. Wiosną, w miejscach uszkodzenia darni trawa bardzo szybko usycha. Sprzyja to pojawieniu się pleśni śniegowej, czyli jednej z najpopularniejszych chorób trawnika. Objawem choroby jest biały nalot pokrywający jego powierzchnię, który z czasem – wraz z zamieraniem roślin – przekształca się w brązowe plamy o średnicy od 5 cm do nawet 20 cm. Niebezpieczeństwo czyha również ze strony pędraków, których aktywność dynamicznie wzrasta na wiosnę. Mogą one doprowadzić nawet do wyniszczenia darni na całej powierzchni trawnika.

Na szczęście, w większości przypadków nawet najbardziej uszkodzoną murawę można przywrócić do doskonałej formy dzięki odpowiednim zabiegom pielęgnacyjnym, wykonanym precyzyjnie i we właściwej kolejności. Z rozpoczęciem prac poczekaj jednak do momentu, aż pogoda ustabilizuje się: śnieg stopnieje, a ziemia odmarznie i wyschnie (chodząc po trawniku nasiąkniętym wodą, pozostawisz za sobą zagłębienia, przez co pogłębisz obecne już uszkodzenia).

1. Wertykulacja: usuwanie warstwy filcu powstałego przez zimę

Wczesną wiosną wśród młodych i zielonych źdźbeł trawy nietrudno jest dojrzeć kępki suchej i pożółkłej, które utrudniają rozwój darni poprzez blokowanie swobodnego przepływu wody do warstwy korzeniowej. Usunięcie ich to pierwszy krok do naturalnie pięknego i zdrowego trawnika. Czynność tę możesz wykonać z pomocą grabi, jeżeli dysponujesz niewielkim ogrodem. W przypadku wielopowierzchniowego lepszym pomysłem jest wykorzystanie wertykulatora — urządzenia wyposażonego w wąskie, stalowe ostrza lub sprężyny, które pionowo nacinają murawę na głębokość kilku centymetrów i oczyszczają jej powierzchnię z obumarłych roślin (filcu) i chwastów, które uniemożliwiają prawidłowe nawilżenie i dotlenienie gleby w głębszych warstwach.

Choć trawnik tuż po wertykulacji nie prezentuje się zbyt ładnie, nie rezygnuj z przeprowadzenia zabiegu. Usunięcie filcu umożliwia poprawną cyrkulację powietrza oraz przenikanie odpowiedniej ilości światła, a także wody wraz ze składnikami pokarmowymi (niezbędnymi marko- i mikroelementami). Wkrótce nacięte korzenie zaczną porządnie rozgałęziać się,
a trawnik odzyskiwać estetyczny wygląd.

Przeprowadzenie wertykulacji to absolutne minimum w zakresie pielęgnacji trawnika uszkodzonego przez mróz i śnieg. W pracy na rozległych terenach zielonych doskonale sprawdza się wertykulator spalinowy, natomiast w małych ogródkach – elektryczny

Źródło: www.stiga.pl

2. Aeracja: napowietrzanie darni

To delikatny, trójetapowy zabieg pielęgnacyjny, który polega na: głębokim nakłuciu (od ok. 8 do ok. 15 cm w głąb) darni, piaskowaniu powstałych wgłębień i przegrabieniu tak, by dokładnie wypełniły się gruboziarnistym piaskiem. W rezultacie zbita struktura gleby zostaje rozluźniona, a warstwa korzeniowa dodatkowo dotleniona. Dzięki temu młode pnącza trawy stają się silniejsze, tj. odporniejsze na choroby oraz uszkodzenia wskutek zarówno niekorzystnych warunków pogodowych, jak i aktywności drobnych szkodników.

3. Wałowanie

Dociskanie darni do podłoża za pomocą specjalnego wała ogrodniczego umożliwia przede wszystkim przyparcie do podłoża fragmentów trawnika, które zostały wypiętrzone przez mróz. Ponadto stymuluje trawę do równomiernego wzrostu
i korzystnie wpływa na częstotliwość krzewienia.

Najkorzystniejszy terminem na przeprowadzenie wałowania darni to połowa kwietnia, kiedy podłoże jest dobrze osuszone po roztopach. Cierpliwie poczekaj na sprzyjającą aurę, dzięki czemu zabieg przyniesie spodziewane efekty.

4. Dosiew trawnika

Po zimie w wielu miejscach na trawniku, zamiast młodych pędów może pojawić się pusta, wygniła gleba. By porosła zdrową trawą, wymaga płytkiego spulchnienia i przysypania warstwą świeżej ziemi lub torfu. Dopiero na tak przygotowane podłoże możesz wysiać brakującą darń (powinna pochodzić z tej samej mieszanki, którą wykorzystałeś przy zakładaniu trawnika lub ewentualnie z gotowej, a przeznaczonej do jego regeneracji). Świeżo wysiane nasiona lekko przegrab i obficie podlej.

5. Nawożenie

Nawóz zapewnia stały dopływ składników pokarmowych do warstwy korzeniowej darni. Możesz go stosować, gdy temperatura osiągnie stabilny, dodatni, poziom, tj. co najmniej 5 stopni Celsjusza.

Najwięcej cennych mikro- i makroelementów znajduje się w kompoście, który uważany jest za najcenniejszy nawóz organiczny. Możesz wyprodukować go samodzielnie przy pomocy rozdrabniacza — urządzenia przeznaczonego do szatkowania gałązek, uschniętych i zdrewniałych pędów ściętych z krzewów, cienkiej kory czy pokosu. Jak pracować
z rozdrabniaczem? Wystarczy, że uprzednio wyselekcjonowane składniki na kompost warstwowo umieścisz w koszu zasypowym. Maszyna samodzielnie rozdrobni je wszystkie, nawet grube gałęzie.

Suche części traw i roślin wraz z gałęziami, które znajdą się w koszu wertykulatora możesz ponownie wykorzystać. Rozdrabniacz precyzyjne poszatkuje je, tworząc z nich idealny materiał na kompost – najcenniejszy nawóz organiczny, którym możesz nawozić glebę w ogrodzie

Źródło: www.stiga.pl

Jeżeli wydzielenie miejsca na kompostownik nie wchodzi w rachubę, wykorzystaj gotowy nawóz dostępny w sklepach ogrodniczych, najlepiej o konsystencji mini granulatu, który z łatwością przyswajany jest przez darń. Preparat tego typu wyróżniają się powolnym uwalnianiem niewielkich dawek składników pokarmowych (przede wszystkim: azotu, fosforu i potasu), dzięki czemu przyswajane są aż w ok. 70%. Tak odżywiona trawa w krótkim czasie staje się gęsta, soczysta i odporna na niekorzystne warunki pogodowe, choroby czy szkodniki.

Kolejnym, niemniej skutecznym nawozem naturalnym jest pokos. Ścięta trawa stanowi ok. 2/3 wszystkich ogrodowych odpadków. Chcąc je zutylizować, możesz zgrabić go z trawnika, a następnie umieścić w zielonym worku na śmieci
i pozostawić służbom komunalnym lub ponownie wykorzystać go w celu odżywienia darni. 50 kg ściętej trawy dostarcza glebie ok. 2 kg azotu, ok. 1 kg fosforu oraz ok. 2 kg potasu. W ten sposób pokrywa ok. 25% rocznego zapotrzebowania trawnika na nawóz. Pokos zmniejsza parowanie wody z podłoża, co pozwala utrzymać optymalną temperaturę oraz poziom wilgoci w głębszych warstwach gleby. Ponadto, zapobiega erozji gleby i spowalnia wzrost chwastów. Zabieg nawożenia trawnika pokosem to mulczowanie, a przeprowadzić go możesz przy pomocy wielofunkcyjnej kosiarki.

O zabiegu mulczowania przeczytasz także w artykule: „Mulczowanie trawy: intensywna odbudowa kondycji trawnika po zimie”

6. Nawadnianie

W marcu, czyli wczesną wiosną, trawnik nie wymaga intensywnego nawodnienia, ponieważ w głębszych warstwach gleby wilgoć utrzymuje się na stosunkowo wysokim poziomie. W późniejszym okresie ilość wody wraz z częstotliwością dostarczania jej darni bezpośrednio zależy zarówno od aury (przede wszystkim nasłonecznienia), jak i intensywności wzrostu młodych źdźbeł oraz zwięzłości podłoża. Najważniejsze, by murawa pozostawała umiarkowanie wilgotna.

7. Koszenie trawnika i przycinanie trawy przy krawężnikach

Regularne podcinanie trawy to nie tylko zabieg kosmetyczny zapewniający estetyczny wygląd murawy, ale również pielęgnacyjny. Prawidłowo wykonany sprawia, że trawa zagęszcza się, tworząc zwarty i naturalnie piękny „zielony dywan”.

Z pierwszym koszeniem w sezonie poczekaj do połowy kwietnia bądź początku maja – w zależności od warunków pogodowych oraz intensywności, z jaką wzrastają młode pędy. Kolejne aż do końca sezonu wykonuj w regularnych odstępach czasu, tj. co 7 – 10 dni. Zwróć uwagę na wysokość, na jakiej pracują ostrza tnące kosiarki. Najlepszy rezultat przynosi koszenie na 1/3 wysokości trawnika, czyli ok. 5 cm. Niższe może uszkodzić młode pędy i zakłócić ich prawidłowy wzrost, a tym samym doprowadzić do pojawienia się chwastów.

8. Przycinanie trawy przy krawężnikach

Pamiętaj o regularnym przycinaniu zieleni wzdłuż krawężników. W tym celu wykorzystaj podcinarkę  – urządzenie, które z łatwością kosi trawę porastającą w miejscach niedostępnych dla innych maszyn i urządzeń tnących: kosiarek czy traktorów ogrodowych.

Trawa wyrastająca znad krawężnika czy wychodząca na kostkę brukową nigdy nie wygląda dobrze. Niechcianą zieleń, która pojawia się w trudnodostępnych miejscach sprawnie usuniesz przy pomocy podcinarki. Dzięki temu urządzeniu przydomowy krajobraz stanie się perfekcyjnie zadbany w każdym detalu

Źródło: www.stiga.pl

9. Walka z chwastami

Bujna trawa z reguły hamuje rozwój pojedynczych chwastów, ale nie jest w stanie samodzielnie poradzić sobie z ich gromadą. Jeżeli trawnik masowo zacznie pokrywać się niechcianymi „samosiejkami”, zastosuj specjalny nawóz uzupełniony o odchwaszczacz. Preparat jednocześnie likwiduje chwasty dwuliścienne (np. mniszka pospolitego, pokrzywę żegawkę, koniczynę białą) i wprowadza w głąb podłoża cenne mikro- i makroskładniki, dzięki którym miejsca, w których rozwijały się chwasty, szybko zarastają świeżymi pędami trawy.

Nieco bardziej kłopotliwe jest usunięcie mchu, który pojawia się na trawniku o słabej kondycji: zawilgoconym, pokrytym warstwą filcu czy niedostatecznie dobrze nawożonym. Jedynym sposobem na pozbycie się mchu jest trafne rozpoznanie przyczyny dynamicznego rozwoju mchu, a następnie wyeliminowanie jej poprzez poprawę warunków środowiskowych.

Więcej o skutecznej walce z mchem przeczytasz w artykule: „Przyczyny powstania i rozwoju mchu na trawniku”

10. Walka z pędrakami

Darń, której fragmenty odchodzą od podłoża (pomimo dobrze ukierunkowanej pielęgnacji), wskazuje na aktywną obecność pędraków. By uchronić trawnik przed poważnymi uszkodzeniami, intensywnie go wygrab – tak, by jaja złożone przez pędraki pojawiły się na powierzchni. Pozostawione same sobie w niedługim czasie wyschną.

Początek astronomicznej wiosny to doskonała pora na zaplanowanie zabiegów regeneracyjnych, dzięki którym trawnik odzyska doskonały wygląd i ponownie stanie się wizytówką przydomowego krajobrazu. Prace, jakie Cię czekają, możesz wykonać szybko, sprawnie, bez zbędnej utraty sił dzięki urządzeniom ogrodowym STIGA. Wielofunkcyjne maszyny przeznaczone do kompleksowej pielęgnacji terenów wokół domu odciążą Cię od ciężkich i trudnych czynności, jednocześnie zwiększając Twoją produktywność oraz skracając czas renowacji ogrodu do niezbędnego minimum.