Uprawa i pielęgnacja winorośli
Winorośl to przykład typowej śródziemnomorskiej rośliny. Co zrobić, by cieszyć się jej słodkimi owocami również w polskim klimacie? Poznaj dobre praktyki uprawy i pielęgnacji winogron.
Spis treści:
Jakie odmiany winorośli uprawiać?
Winogrona deserowe to najpopularniejszy gatunek winorośli uprawiany w polskich ogrodach. Łatwo rozpoznać je po dużych gronach i owocach o słodkim, chrupiącym miąższu. Nie nadają się jednak do produkcji domowego wina, co wynika ze zbyt małej kwasowości oraz niewystarczających ilości naturalnego cukru oraz soku.
Inaczej jest w przypadku odmian uniwersalnych. Nadają się zarówno do spożycia na surowo, jak i w postaci soków, czy wina. Pod względem poziomu kwasowości oraz zawartości soczystego miąższu, cukru i soku, winogrona uniwersalne niewiele różnią się od typowo winnych szczepów.
Odmiany przerobowe (winne) wyróżniają się niedużymi gronami o średniej wielkości jagodach. Owoce są soczyste o słodkim miąższu, zawierającym dużą ilość kwasów. To sprawia, że winorośl przerobowa przeznaczona jest w głównej mierze do produkcji soków i wina. Grona osiągają dojrzałość konsumpcyjną na ok. 3 tygodnie przed zbiorami.
Przed zakupem dokładnie przejrzyj sadzonki wybranego gatunku winorośli. Wybieraj te, które tworzą tzw. wąsy czepne, świadczące o zdrowiu i żywotności roślin. Planując zakup winorośli jesienią zwróć uwagę na łodygę. Powinna być zdrewniała na wysokości 10 – 20 cm, co pozwoli jej lepiej przetrwać mrozy.
Gdzie sadzić?
Winna latorośl najlepiej czuje się na dobrze nasłonecznionym stanowisku, osłoniętym od silnych i mroźnych wiatrów, tj. przy południowych i zachodnich ścianach zabudowań. Najbardziej odporne odmiany rośliny (np. Concord o mrozoodporności do - 35°C) możesz sadzić również przy pergolach i pozostawić na zimę bez okrycia.
Chcąc uprawiać winorośl na działce, w pierwszej kolejności upewnij się, czy jakość i kondycja gleby odpowiadają wymaganiom tej szczególnej rośliny. Winogrona dobrze czują się na glebie żyznej, lekko wilgotnej o odczynie zbliżonym do obojętnego (od 6,5 do 7,0 pH). W takich warunkach roślina rodzi największe owoce, jednak później wchodzi w stan spoczynku zimowego. W przypadku gleby suchej i słabej sytuacja jest wręcz odwrotna. Winorośl daje mniejsze owoce, jednak lepiej przygotowana jest na zmianę pory roku. Roślina wyjątkowo źle natomiast znosi glebę kwaśną. By ją odkwasić, na dno dołka, w którym umieścisz roślinę, wysyp garść kredy i przysyp niewielką ilością ziemi. W tak przygotowanym podłożu możesz bez obaw posadzić sadzonki.
Pierwsze trzy zimy winorośl powinna spędzić pod przykryciem. Z tego względu korzenie rośliny przykryj kopczykiem ziemi, a pędy owiń np. słomianą matą.
Jak pielęgnować?
Nawożenie to jeden z podstawowych zabiegów pielęgnacyjnych, dzięki którym winorośl zachowuje dobrą kondycję. Każdej jesieni, wokół korzeni rośliny, rozłóż ok. 3-centymetrową warstwę kompostu. Możesz również, począwszy od wczesnej wiosny (marzec), a skończywszy na początku lata (czerwiec) trzy razy zasilić rośliny wieloskładnikowym nawozem mineralnym przeznaczonym do ożywienia winogron. Stosując nawozy pamiętaj, by przestrzegać dawek zalecanych przez producenta. Przenawożenie roślin jest tak samo złym pomysłem, co nie stosowanie nawozów w ogóle; zbyt duża ilość nawozu sprawia, że rośliny gorzej zimują i w większym stopniu podatne są na choroby. Winorośl wymaga również ściółkowania. Zabieg ten polega na wyłożeniu gleby wokół roślin ściółką, np. przekompostowaną korą, co ogranicza rozwój chwastów i zapobiega nadmiernemu parowaniu wody z gleby. Ściółkowanie zabezpiecza ponadto korzenie rośliny przed wahaniami temperatury.
By winorośl zachowała swój estetyczny wygląd, warto ją regularnie podcinać. Odmiany deserowe wymagają przycięcia każdego roku, jako że tylko wtedy dobrze owocują. Winorośl pnącą się po pergoli przycinaj jedynie w miejscach zagęszczających się pędów. Ważne jest również właściwe poprowadzenie świeżo przyciętych pędów. Największe plony dojrzewają na pędach, które zakwitły na ubiegłorocznym odgałęzieniu. Z tego względu po jesiennym cięciu powinny pozostać dwa – trzy pędy jednoroczne z pąkami kwiatowymi.
Przygotowanie winorośli do zimy
Na przełomie października i listopada, jeszcze przed nastaniem mrozu, wrażliwe odmiany winorośli przysyp ok. 30-centymetrową warstwą ziemi. To zabezpieczy korzenie i podstawę rośliny przed niekorzystnym wpływem pogarszającej się pogody. Pędy owocujące w następnym sezonie przygnij do podłoża i owiń agrowłókniną.
Świeże, słodkie winogrona dojrzewające w ogrodzie to marzenie wielu ogrodników. Postępując zgodnie z powyższymi wskazówkami będziesz cieszyć się zdrową i żywotną winoroślą, która dodatkowo upiększy przydomowy krajobraz.