Wiosenne przymrozki. Jak chronić przed nimi rośliny?

Wiosną, gdy dni stają się coraz cieplejsze, wiele gatunków roślin rozpoczyna okres wegetacji i traci odporność na niskie temperatury. W efekcie rośliny, które weszły w fazę aktywnego wzrostu, podczas chłodnych nocy ulega przemarznięciu. Jak temu zapobiegać?

Występowanie przymrozków

Łagodne przymrozki występują, gdy temperatura nad ranem utrzymuje się na poziomie do -2⁰C. Umiarkowane, – gdy spadnie do -4⁰C. Obniżenie się temperatury o kolejne stopnie świadczy natomiast o silnych przymrozkach.

Punkt kulminacyjny wiosennych przymrozków przypada na drugą dekadę maja. Szczególnie niebezpieczny jest okres między 12., a 15. dniem miesiąca, czyli tzw., „zimna Zośka”. Po tej dacie niebezpieczeństwo występowania przymrozków mija, dzięki czemu możesz swobodnie siać i wysadzać swoje ulubione rośliny, pomimo iż podatne są na niekorzystne oddziaływanie gwałtownie zmieniających się warunków pogodowych.

Czynniki mające wpływ na wytrzymałość roślin

Odporność roślin jest nie tylko cechą gatunkową, czy odmianową. W głównej mierze zależy od rozwoju pąków kwiatowych oraz ogólnej kondycji roślin. By ją wzmocnić, dostarczaj poszczególnym roślinom odpowiednią dawkę składników odżywczych. Szczególnie ważny jest potas, który zwiększa stężenie soku komórkowego w tkankach roślinnych.

Skuteczne metody ochrony roślin przed przemrożeniem

• okrywanie

Jednym z najczęściej stosowanych sposobów ochrony upraw sadowniczych przed nocnymi, gwałtownymi spadkami temperatur jest ich okrywanie folią perforowaną. Zaletą tego rozwiązania jest przyśpieszenie wzrostu roślin, a co za tym idzie możliwość uzyskania wcześniejszego i wyższego plonu.

Innym, równie dobrym materiałem ochronnym jest biała agrowłóknina (zwana potocznie „wiosenną”), która przeznaczona jest do zabezpieczania roślin zimujących w gruncie oraz nieogrzewanych tunelach. W Tyn przypadku ochrona roślin przed przymrozkami odbywa się w oparciu o tzw. „efekt igloo”. Krople wody zamarzające na powierzchni agrowłókniny, tworzą dodatkową warstwę izolacyjną, która jednocześnie zabezpiecza rośliny przed utratą ciepła z gruntu i chłodnym powietrzem z zewnątrz.

• zraszanie

Metoda polegająca na okrywaniu powierzchni liści wodą, która zamarzając, oddaje ciepło i w ten sposób chroni tkanki roślinne przed przemarznięciem (nawet, gdy temperatura nad ranem wynosi -7⁰C). Wadą zraszania jest konieczność dysponowania wysokim i stałym zapasem wody. Szacuje się, że jej zużycie w przypadku standardowego zraszacza obrotowego, który wykorzystywany jest w celu pielęgnacji i ochrony roślin, wynosi ok. 33 m³/godz na 1 ha sadu.

Tę wartość można obniżyć poprzez wykorzystanie minizraszaczy, które podają wodę tylko w wybranym obszarze ogrodu, np. na konkretne rzędy roślin. Równie dobrym pomysłem jest instalacja w ogrodzie, tzw. flipperów, czyli zraszaczy o działaniu pulsacyjnym. Dzięki nim straty wody maleją o połowę (do 14 – 15 m³/godz. na 1 ha ogrodu). By dostarczyć optymalnej ilości wody roślinom w sadzie o powierzchni 1 ha, potrzebujesz jednak ok. 350 flipperów. Stąd, zanim podejmiesz decyzję o zakupie tych urządzeń, pamiętaj, że koszty ich zakupu wraz z instalacją będą kilkukrotnie wyższe niż w przypadku standardowych zraszaczy.

• zadymianie

To dość powszechne rozwiązanie, wykorzystywane do ochrony upraw na dużych powierzchniach. Zadymianie polega na spalaniu wilgotnej słomy (lub specjalnych świec dymnych) wokół sadu. W efekcie, ciepło niezbędne roślinom do prawidłowego wzrostu pozostaje przy gruncie.

Jak pomóc przemarzniętym roślinom?

Rośliny uszkodzone w wyniku przymrozku powinny rozmarzać powoli, w przeciwnym razie może dojść do nieodwracalnego uszkodzenia w strukturze ich komórek. Z tego względu, postaraj się (w miarę możliwości) je cieniować; w ciemności mają szansę na szybki powrót do dobrej kondycji.

Tego typu roślinność, ze względu na zwiększoną podatność na choroby oraz ataki szkodników, wymaga intensywnej pielęgnacji. Pamiętaj o regularnym nawadnianiu oraz zbilansowanym nawożeniu, dzięki którym poszczególne gatunki kwiatów, krzewów i drzew ozdobnych będą miały szansę w pełni wyzdrowieć.

Wiosenne przymrozki to jedno z największych zagrożeń dla kondycji młodych roślin. Choć nie możesz im zapobiec, jesteś w stanie nauczyć się jak przeciwdziałać im negatywnym skutkom. Postępując zgodnie z powyższymi wskazówkami, skuteczne ochronisz rośliny sadownicze przed gwałtownymi wahaniami temperatury.